Kết nối thông tin, nỗ lực tìm kiếm hài cốt liệt sĩ

Sáng 23/4, Ban Chỉ đạo tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ tỉnh (BCĐ 515 tỉnh) tổ chức hội thảo trao đổi, kết nối thông tin xác định mộ liệt sĩ, khảo sát, quy tập trong năm nay và những năm tiếp theo. Hội thảo có sự tham gia trực tiếp và kết nối trực tuyến với các cựu binh Úc từng tham chiến tại Bà Rịa-Vũng Tàu.

Các thành viên Ban Chỉ đạo 515 tỉnh thực hiện công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ tại khu vực huyện Xuyên Mộc.

Xác định nhiều vị trí có hài cốt liệt sĩ

Trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, vùng đất Bà Rịa-Vũng Tàu đã diễn ra nhiều trận đánh lớn như: Chiến dịch Bình Giã, trận đánh với quân đội Hoàng gia Úc tại xã Long Tân, ấp chiến lược Bình Ba, Láng Cà Thy, cầu Cỏ May... Trong các trận đánh này, nhiều chiến sĩ, đồng bào yêu nước đã hy sinh, chưa xác định, tìm kiếm được hài cốt.

Thông qua tư liệu lịch sử do BCĐ 515 tỉnh nghiên cứu, tìm kiếm cùng với thông tin từ các cựu binh Úc cung cấp, trên địa bàn tỉnh hiện có 74 khu vực có thông tin mộ liệt sĩ nhưng chưa tìm kiếm, quy tập. Trong đó, huyện Xuyên Mộc có 53 khu vực, huyện Long Đất có 14 khu vực, TP.Phú Mỹ 8 khu vực và TP.Vũng Tàu 1 khu vực.

Trong đó, 2 khu vực gồm: Bệnh viện K76A thuộc ấp Phú Lộc, xã Hòa Hiệp, huyện Xuyên Mộc có khoảng 100 liệt sĩ và khu vực Láng Cà Thy thuộc khoảnh 2, tiểu khu 26 Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu (xã Bông Trang, huyện Xuyên Mộc) có khoảng 21 liệt sĩ đã được cơ quan chức năng tìm kiếm, quy tập nhiều lần nhưng chưa có kết quả.

Cũng theo BCĐ 515, 4 khu vực được xác định có số lượng liệt sĩ hy sinh nhiều gồm: Vườn Xoài, xã Long Tân, huyện Long Đất; khu vực ấp chiến lược Bình Ba, Châu Đức; khu vực Láng Cà Thy; khu vực Bệnh viện K76A.

Nhiều năm tham gia công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh, Đại tá Nguyễn Thành Trung, Chính ủy Bộ Tư lệnh TP.Hồ Chí Minh (nguyên Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Bà Rịa-Vũng), cho biết, dãy núi Mây Tào, thuộc địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu là khu vực từng diễn ra nhiều trận chiến ác liệt trong kháng chiến chống Mỹ.

Một số tài liệu quốc tế, trong đó có hồ sơ RCDIG1030290 của Đài tưởng niệm chiến tranh Úc đã cung cấp nhiều thông tin quan trọng về khu vực này. Cụ thể, trong chiến dịch Marsden do Tiểu đoàn Bộ binh 6RAR/NZ (Úc) tiến hành vào tháng 12/1969, quân Úc phát hiện và ghi nhận sự tồn tại của nhiều ngôi mộ và khu nghĩa trang liệt sĩ của ta tại khu vực núi Mây Tào. Trong chiến dịch Marsden, 22 chiến sĩ của ta đã hy sinh, ngoài ra còn nhiều trường hợp bị thương, mất tích…

Tại hội thảo, ông Huỳnh Thanh Nhân, Phó ban Thường trực Ban Liên lạc Binh Vận tỉnh thông tin: trận đánh năm 1969 tại ấp Bình Ba, 7 chiến sĩ của đơn vị ông đã hy sinh, đến giờ vẫn còn nằm lại nơi đây. Các nhân chứng cũng cho rằng, cần nghiên cứu, tìm kiếm thêm các khu vực núi Minh Đạm, Bệnh viện K76A - là những nơi đã có nhiều chiến sĩ hy sinh trong các cuộc giao tranh.

Ông LuKe Johnston là con một cựu binh Úc. Với vai trò là cộng tác viên tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ, nhiều năm qua, ông đã kết nối với nhiều cựu binh từng tham chiến tại Việt Nam, trong đó có Bà Rịa-Vũng Tàu nhằm thu thập, tìm kiếm thông tin về vị trí, địa điểm diễn ra các trận giao tranh giữa 2 bên. Theo ông LuKe Johnston, một số cựu binh Úc đã cung cấp vị trí nơi hy sinh của nhiều chiến sĩ quân ta tại khu vực tỉnh Bình Dương. Ông cũng đang tìm kiếm, kết nối với các cựu binh tham chiến tại khu vực ấp chiến lược Bình Ba, Láng Cà Thy để hỗ trợ thông tin, tổng hợp tư liệu nhằm hỗ trợ BCĐ 515 tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Đề xuất thêm phương pháp tìm kiếm

Những năm qua, công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ luôn được BCĐ 515, các cấp quan tâm, chỉ đạo tích cực. Tuy nhiên, việc thu thập thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ gặp nhiều khó khăn do các nhân chứng trực tiếp tham gia chiến đấu và biết thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ ngày càng ít, tuổi cao, sức khỏe yếu, trí nhớ suy giảm. Mặt khác, do sự phát triển của kinh tế - xã hội, địa hình thay đổi nhiều so với trước, công tác quản lý, lưu giữ thông tin, dữ liệu về liệt sĩ hy sinh trên địa bàn còn nhiều bất cập do sơ tán trong chiến tranh, bàn giao do chia tách, sáp nhập... Bên cạnh đó, công tác giải mã thông tin, tọa độ liệt sĩ hy sinh do cựu binh Úc cung cấp chưa cụ thể, chi tiết dẫn đến công tác tìm kiếm xác định vị trí, tọa độ mộ liệt sĩ để tổ chức quy tập gặp khó khăn.

Chiến sĩ lực lượng vũ trang tìm kiếm mộ liệt sĩ tại khu vực Láng Cà Thy, huyện Xuyên Mộc.

Các đại biểu đã đề xuất nhiều phương pháp nhằm tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ hiệu quả. Các đại biểu cho rằng, BCĐ 515 tỉnh cần thành lập tổ công tác chuyên trách khảo sát nghiên cứu tài liệu nước ngoài, phối hợp với các nhà nghiên cứu lịch sử quân sự, đơn vị biên dịch chuyên sâu. Đồng thời thường xuyên tổ chức gặp mặt các cựu binh từng chiến đấu tại Bà Rịa-Vũng Tàu, thu thập lời kể, bản đồ ký ức chiến trường để đối chiếu với tài liệu quốc tế.

Đặc biệt, BCĐ 515 tỉnh thông qua các kênh ngoại giao, tổ chức kết nối, trao đổi thông tin với đối tác Úc, để tìm kiếm cơ hội, tiếp cận trực tiếp thêm tư liệu lưu trữ, nhân chứng lịch sử để phục vụ việc tìm kiếm, quy tập. Tuyên truyền, vận động Nhân dân địa phương cung cấp thông tin, phối hợp bảo vệ hiện trường và phối hợp tìm kiếm; triển khai có hiệu quả công tác thu thập mẫu ADN để có ngân hàng đối chiếu giữa thân nhân và liệt sĩ.

Trung tá Ngô Khánh, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh ghi nhận và đánh giá cao những thông tin mà các nhân chứng lịch sử đã cung cấp tại hội thảo. BCĐ 515 tỉnh, Bộ CHQS tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với các nhân chứng, tổng hợp, nghiên cứu, tìm hiểu kỹ lưỡng về các vị trí, địa điểm đã được cung cấp để xác minh, tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ. Đơn vị cũng tiếp tục thu thập thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ hy sinh trên địa bàn để cập nhật, điều chỉnh, bổ sung kết luận địa bàn và bản đồ tìm kiếm, quy tập, hài cốt liệt sĩ đợt 2.

Bài, ảnh: HỒNG PHÚC