Trước mong mỏi khôn nguôi của thân nhân các liệt sĩ, lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh không ngơi nghỉ trong hành trình tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, để sớm đưa các anh trở về với đất mẹ thân yêu.
 |
| LLVT tỉnh tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại khu vực ấp Thanh Bình, TT.Đất Đỏ, huyện Long Đất. |
Hành trình không ngơi nghỉ
13 năm gắn bó với công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Trung tá Phạm Văn Thành, Trợ lý chính sách, Phòng Chính trị, Bộ CHQS tỉnh đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc. Có lúc là niềm hạnh phúc vỡ òa khi tìm kiếm thành công phần mộ liệt sĩ, cũng có những lần hụt hẫng, thất vọng khi việc tìm kiếm không mang lại kết quả mong đợi.
Trung tá Phạm Văn Thành nhớ lại, năm 2013, khi nhận thông tin do người dân cung cấp và được sự đồng ý của Ban Chỉ đạo về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ tỉnh (BCĐ 515), đơn vị đã có mặt tại lô 156 (lô 6 cũ, ấp Sơn Hòa, xã Xuân Sơn, huyện Châu Đức) để tìm kiếm. Sau 15 ngày, đội đã tìm kiếm, quy tập được 26 hài cốt liệt sĩ. Mọi người cùng vỡ òa hạnh phúc.
Trong một lần khác, Trung tá Phạm Văn Thành và đồng đội gặp nhiều khó khăn khi tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ tại Khu di tích núi Minh Đạm. Tại thời điểm nhân chứng cung cấp thông tin, đoàn xác định được vị trí của 11 hài cốt liệt sĩ. Tuy nhiên, quá trình tìm kiếm gặp trở ngại bởi địa hình chủ yếu là rừng núi, máy móc thiết bị không thể tiếp cận. Do đó, việc tìm kiếm, quy tập đều phải dùng sức người.
“Đội chúng tôi phải đào 3-4 ngày mới xong. Khi tìm thấy 11 hài cốt liệt sĩ, mọi vất vả đã tan biến”, Trung tá Phạm Văn Thành bày tỏ.
Bên cạnh hoạt động tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ của LLVT tỉnh, nhiều tổ chức, cá nhân cũng tham gia phối hợp với ngành chức năng, địa phương và đồng hành cùng thân nhân trong quá trình tìm hài cốt liệt sĩ.
Ông Phạm Quang Lập, Phó Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh cho biết, cùng với ngành chức năng, đơn vị đã hỗ trợ tìm kiếm, đồng hành, vận động tài chính giúp đỡ gia đình các thân nhân. Hội cũng cung cấp thông tin, thụ lý hồ sơ, điều chỉnh thông tin bia mộ liệt sĩ; hỗ trợ nơi ăn, chốn ở, chi phí đi lại cho thân nhân liệt sĩ trong quá trình tìm kiếm, quy tập.
Hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ chưa bao giờ dễ dàng, bởi chiến tranh đã lùi xa, các nhân chứng lịch sử còn rất ít. Bên cạnh đó, quá trình đô thị hóa và chuyển đổi cơ cấu kinh tế mạnh mẽ của tỉnh đã làm thay đổi toàn diện về địa hình so với trước đây nên công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ gặp nhiều khó khăn. Dù vậy, chưa bao giờ đội tìm kiếm chùn bước. Bởi đây không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là “mệnh lệnh trái tim”, để cán bộ, chiến sĩ có thêm động lực, sẵn sàng vượt qua mọi gian nan, hoàn thành sứ mệnh.
| Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh có 5.286 liệt sĩ chôn cất ban đầu. Trong đó, đến nay, đã tìm kiếm, quy tập được 1.952 hài cốt liệt sĩ, 3.077 liệt sĩ chưa rõ danh tính, 257 liệt sĩ chưa tìm kiếm, quy tập. 196 khu vực, địa bàn được xác định đã tìm kiếm, quy tập xong và 74 khu vực, địa bàn có thông tin nhưng chưa tìm kiếm, quy tập. |
Triển khai phương pháp tìm kiếm mới
Để thực hiện có hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Bộ CHQS tỉnh đã thu thập thông tin từ nhiều nguồn và nhân chứng khác nhau. Sau khi tiếp nhận thông tin, đơn vị gặp nhân chứng, tổ chức đoàn khảo sát khu vực được cung cấp. Đồng thời, phối hợp các ngành, địa phương và đơn vị từng chiến đấu tại khu vực đó để nắm thông tin liệt sĩ. Khi đã có đủ thông tin, đơn vị sẽ xin ý kiến của BCĐ 515 Quân khu, BCĐ 515 tỉnh tổ chức huy động lực lượng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.
Thượng tá Nguyễn Xuân Công, Phó Chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh cho biết, thực hiện chỉ đạo của BCĐ 515, Bộ CHQS tỉnh đã và đang triển khai, đổi mới phương pháp tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.
Năm 2024, Bà Rịa-Vũng Tàu đã hoàn thành công tác xây dựng bản đồ tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ (đợt 1) và bàn giao cho BCĐ quốc gia. Cũng trong năm 2024, Bà Rịa-Vũng Tàu là địa phương đầu tiên triển khai việc phối hợp với cựu binh Australia để thu thập thông tin những vị trí chôn cất liệt sĩ, nhằm triển khai có hiệu quả công tác quy tập, tìm kiếm.
Bộ CHQS tỉnh đã tham mưu xây dựng chương trình phối hợp sở, ban, ngành và cựu binh Australia thực hiện chương trình trao trả kỷ vật cho thân nhân liệt sĩ. Đến nay, Bộ CHQS tỉnh đã tổ chức một đợt trao trả và đang tiếp tục thu thập để bàn giao cho thân nhân liệt sĩ.
“Bộ CHQS tỉnh đang tham mưu UBND tỉnh kế hoạch tổ chức hội thảo trao đổi thu thập thông tin hài cốt liệt sĩ để phục vụ công tác khảo sát tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ. Sau hội thảo, đơn vị sẽ tham mưu kế hoạch khảo sát các địa điểm đã được cung cấp để xây dựng kế hoạch tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trong năm 2025 và những năm tiếp theo”, Thượng tá Nguyễn Xuân Công thông tin.
Bài, ảnh: HỒNG PHÚC