Sáng 16/1, trong chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV, Quốc hội tiếp tục nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về việc bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương (NSTW) giai đoạn 2021-2025 và bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn cho Tập đoàn điện lực Việt Nam.
 |
| Quang cảnh phiên họp |
Báo cáo với Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, dự kiến phương án phân bổ nguồn dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW trong nước giai đoạn 2021-2025 tương ứng với nguồn tăng thu NSTW năm 2022 (63.725 tỷ đồng).
Về việc bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho Tập đoàn Điện Lực Việt Nam (EVN), nhấn mạnh sự cần thiết đầu tư và cơ sở lựa chọn phương án cấp điện cho huyện Côn Đảo, Bộ Trưởng Bộ Tài chính cho hay: Ngay từ đầu kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, Quốc hội đã quyết nghị bố trí vốn cho EVN để thực hiện Dự án Cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Tuy nhiên, việc hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án chậm do quá trình lựa chọn phương án cấp điện cần nhiều thời gian, phải đo đạc, khảo sát, tính toán lựa chọn phương án tối ưu nhất. Đến tháng 6/2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư dự án (sau thời điểm báo cáo Quốc hội Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV), do đó toàn bộ số vốn 2.526,16 tỷ đồng dự kiến giao cho EVN đã chuyển về dự phòng Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Tại Quyết định số 708/QĐ-TTg ngày 16/6/2023 về phê duyệt chủ trương đầu tư dự án, Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Công Thương là cơ quan quyết định đầu tư dự án, EVN là chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư của Dự án là 4.950,156 tỷ đồng, trong đó vốn tự có của EVN khoảng 2.423,996 tỷ đồng, vốn NSTW là 2.526,16 tỷ đồng.
Việc đầu tư cho dự án với mục tiêu cấp điện ổn định và an toàn cho lưới điện trên đảo, đáp ứng các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện Côn Đảo, góp phần bảo đảm an ninh quốc phòng và bảo đảm chủ quyền biển đảo quốc gia là cần thiết. Cơ sở để lựa chọn phương án cấp điện cho dự án đã được Bộ Công Thương, EVN và UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tính toán, đề xuất 5 phương án cấp điện cho huyện Côn Đảo, đưa ra 6 tiêu chí để đánh giá từng phương án. Phương án cấp lưới điện quốc gia được lựa chọn do đáp ứng đủ 6 tiêu chí với giá thành điện năng thấp nhất.
Về cơ chế giao kế hoạch, Bộ Trưởng Bộ Tài chính cho biết, căn cứ theo các quy định hiện hành, Bộ Công Thương sẽ là cơ quan tổ chức lập kế hoạch đầu tư công, đăng ký và giao kế hoạch đầu tư công đối với dự án.
Theo đó, vốn NSTW bố trí để thực hiện Dự án Cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giao cho Bộ Công Thương triển khai. Bộ Công Thương giao cho đơn vị trực thuộc, tổ chức đấu thầu theo quy định (với hình thức này, dự án sử dụng 100% vốn NSTW).
Nếu theo phương án giao Bộ Công Thương thì số vốn còn thiếu so với tổng mức đầu tư là 2.423,996 tỷ đồng chưa có nguồn để cân đối cho dự án. Bên cạnh đó, EVN không phải là đơn vị trực thuộc Bộ Công thương nên Bộ Công thương không thể phân bổ, giao vốn cho EVN. Như vậy, dự án sẽ không triển khai được ngay trong giai đoạn này.
Dự án Cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là dự án có tính chất đặc thù, vừa sử dụng vốn NSTW, vừa sử dụng vốn tự có của EVN. Để sử dụng hiệu quả nguồn vốn này, cần xem xét, báo cáo Quốc hội để cho cơ chế giao kế hoạch vốn NSTW của dự án cho EVN. Bộ Công Thương là cơ quan quản lý ngành, có trách nhiệm thực hiện kiểm tra, giám sát, thanh tra bảo đảm không để xảy ra việc trục lợi chính sách, lợi ích nhóm, thất thoát, lãng phí. Việc bàn giao tài sản sau khi dự án hoàn thành được thực hiện theo quy định pháp luật về quản lý tài sản công và các quy định pháp luật có liên qua
Chính phủ trình Quốc hội: Cho phép sử dụng 63.725 tỷ đồng nguồn dự phòng chung của Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 tương ứng với nguồn tăng thu NSTW năm 2022, trong đó: Bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 là 33.156,987 tỷ đồng từ nguồn dự phòng chung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, chi tiết theo ngành, lĩnh vực.
Giao Thủ tướng Chính phủ giao Kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, chi tiết nhiệm vụ, dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư. Đối với số vốn còn lại 30.568,013 tỷ đồng dự kiến bố trí cho danh mục dự án chưa đáp ứng thủ tục đầu tư theo quy định, Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi Thủ tướng Chính phủ giao bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 cho từng dự án theo đúng quy định của pháp luật.
Về giao kế hoạch hằng năm cho các dự án: Theo quy định, để bố trí kế hoạch vốn hằng năm, dự án phải có Quyết định đầu tư. Thời gian phê duyệt quyết định đầu tư kể từ khi dự án có chủ trương đầu tư nhanh nhất là từ 6-8 tháng. Trong 50 nhiệm vụ, dự án, có 33 nhiệm vụ, dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, cần thời gian để làm quyết định đầu tư; 17 dự án chưa có chủ trương đầu tư.
Do đó, Chính phủ trình Quốc hội cho phép phân bổ kế hoạch năm 2024, 2025 từ nguồn tăng thu NSTW năm 2022 cho các bộ, địa phương để thực hiện nhiệm vụ, dự án được bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 nguồn dự phòng chung khi đủ điều kiện theo quy định; trong thời gian giữa hai kỳ họp Quốc hội thì báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp gần nhất.
Phân bổ 2.526,16 tỷ đồng trong tổng số vốn 37.303,015 tỷ đồng cho EVN để thực hiện Dự án Cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Giao Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 cho EVN để thực hiện dự án. Bộ Công Thương thực hiện chức năng quản lý nhà nước và thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án.
Sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Tờ trình, Quốc hội tiếp tục nghe Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo thẩm tra về nội dung này.
CHÂU VŨ - MINH THIÊN (Từ Hà Nội)