Số người ứng cử đại biểu Quốc hội, HĐND ở mỗi đơn vị bầu cử phải đáp ứng yêu cầu nào?
(Tiếp theo kỳ trước)
Số người trong Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội ở mỗi đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội phải nhiều hơn số đại biểu Quốc hội được bầu đã ấn định cho đơn vị bầu cử đó ít nhất là 2 người.
Số người trong Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu HĐND ở mỗi đơn vị bầu cử đại biểu HĐND ở từng cấp phải nhiều hơn số lượng đại biểu được bầu đã ấn định cho đơn vị bầu cử đó; nếu đơn vị bầu cử được bầu 3 đại biểu thì số người trong danh sách ứng cử phải nhiều hơn số lượng đại biểu được bầu ít nhất là 2 người; nếu đơn vị bầu cử được bầu 4 hoặc 5 đại biểu thì số người trong danh sách ứng cử phải nhiều hơn số lượng đại biểu được bầu ít nhất là 3 người. Trường hợp đơn vị bầu cử đại biểu HĐND được ấn định bầu 1 hoặc 2 đại biểu thì số người ứng cử chỉ cần nhiều hơn số đại biểu được bầu ít nhất là 1 người.
Hội đồng bầu cử quốc gia sẽ xem xét, quyết định trong trường hợp khuyết người ứng cử đại biểu Quốc hội ở đơn vị bầu cử vì lý do bất khả kháng và hướng dẫn để Ủy ban bầu cử các cấp xem xét, quyết định đối với trường hợp khuyết người ứng cử đại biểu HĐND ở đơn vị bầu cử vì lý do bất khả kháng.
Việc xử lý trường hợp khuyết người ứng cử đại biểu HĐND vì lý do bất khả kháng được thực hiện như thế nào?
Đối với cuộc bầu cử năm 2016, Hội đồng bầu cử quốc gia đã có hướng dẫn như sau:
Trường hợp khuyết người ứng cử đại biểu HĐND vì lý do bất khả kháng được hiểu là sau khi Ủy ban bầu cử công bố Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu HĐND ở đơn vị bầu cử mà người ứng cử đại biểu HĐND vì lý do bất khả kháng (chết, bị xóa tên khỏi danh sách chính thức những người ứng cử…) không thể tiếp tục ứng cử theo quy định của pháp luật dẫn đến số lượng người ứng cử tại đơn vị bầu cử ít hơn so với số đã được công bố.
Nếu khuyết người ứng cử trong thời gian từ sau khi Ủy ban bầu cử công bố Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu HĐND ở đơn vị bầu cử đến trước khi Danh sách này được niêm yết, thì Ủy ban bầu cử sau khi thống nhất với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp quyết định theo một trong các hình thức sau đây, đồng thời báo cáo Ủy ban bầu cử cấp trên trực tiếp; đối với đơn vị bầu cử đại biểu HĐND cấp tỉnh thì báo cáo để Hội đồng bầu cử quốc gia:
- Quyết định giữ nguyên danh sách chính thức những người ứng cử còn lại khi số dư người ứng cử vẫn bảo đảm theo quy định của pháp luật.
- Quyết định bổ sung người có số phiếu tín nhiệm cao nhất và đạt trên 50% tổng số phiếu tín nhiệm trong số những người còn lại trong danh sách những người ứng cử được xem xét tại Hội nghị hiệp thương lần thứ ba vào Danh sách chính thức những người ứng cử khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
+ Số dư người ứng cử ở đơn vị bầu cử không bảo đảm theo quy định của pháp luật;
+ Trong danh sách hiệp thương lần thứ ba còn có người ứng cử đạt trên 50% tổng số phiếu tín nhiệm trở lên;
+ Thời gian để bổ sung phải còn từ 2 ngày trở lên tính đến trước ngày niêm yết Danh sách chính thức những người ứng cử.
- Quyết định giảm số đại biểu HĐND được bầu ở đơn vị bầu cử để bảo đảm số dư theo quy định của pháp luật nếu không đáp ứng được một trong các điều kiện nói trên.
Nếu khuyết người ứng cử trong thời gian từ sau khi Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu HĐND đã được niêm yết cho đến ngày bầu cử, thì Ủy ban bầu cử sau khi thống nhất với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp quyết định theo một trong các hình thức sau đây:
- Quyết định giữ Danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu HĐND còn lại khi số người ứng cử vẫn nhiều hơn số đại biểu được bầu tại đơn vị bầu cử đó (ít nhất là 1 người).
- Quyết định giảm số đại biểu HĐND được bầu ở đơn vị bầu cử để bảo đảm số người ứng cử phải nhiều hơn số đại biểu được bầu tại đơn vị bầu cử đó ít nhất là 1 người.
Quyết định của Ủy ban bầu cử phải được báo cáo ngay đến Ủy ban bầu cử ở cấp trên trực tiếp (đối với trường hợp khuyết người ứng cử tại đơn vị bầu cử đại biểu HĐND cấp huyện, cấp xã) hoặc đến Hội đồng bầu cử quốc gia (đối với trường hợp khuyết người ứng cử tại đơn vị bầu cử đại biểu HĐND cấp tỉnh).
(Còn nữa)