Để công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo hiệu quả cần coi trọng công tác tiếp xúc, đối thoại với người dân trong quá trình giải quyết khiếu nại. Qua đó nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của người dân, giải thích cho người dân hiểu chính sách pháp luật của Nhà nước.
 |
| Các ông: Nguyễn Lập, Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu; Hoàng Vũ Thảnh, Phó Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu đồng chủ trì buổi tiếp khoảng 150 hộ liên quan có đất bị thu hồi tại dự án Khu tái định cư Tây Bắc AIII ngày 16/6. |
Hàng năm lượng đơn thư mà Sở TN-MT nhận được và UBND tỉnh giao vẫn còn nhiều, chủ yếu khiếu nại liên quan đến lĩnh vực đất đai như: cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; đòi lại đất cũ và tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân với nhau... Từ năm 2015 đến 2019, Sở đã nhận được 429 đơn khiếu nại liên quan đến lĩnh vực này.
Qua thực tiễn, Sở TN-MT nhận thấy có nhiều nguyên nhân làm phát sinh các vụ việc khiếu nại về đất đai, nhưng chủ yếu tập trung vào nguyên nhân do những bất cập của hệ thống chính sách pháp luật về đất đai, giải quyết khiếu nại. Việc ban hành văn bản pháp luật về đất đai thiếu đồng bộ và còn chồng chéo. Quy định về giải quyết khiếu nại đối với quyết định giải quyết tranh chấp đất đai trong Luật đất đai, Luật khiếu nại và Luật tố tụng hành chính còn chưa rõ ràng. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng chưa giải quyết hài hòa mối quan hệ lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư với người bị thu hồi đất, chưa làm tốt công tác tái định cư, không có phương án tích cực về giải quyết việc làm cho người có đất bị thu hồi. Việc quy định giá đất chưa sát với giá trị chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường gây ra những phản ứng gay gắt của những người có đất bị thu hồi.
Đặc biệt công tác quản lý đất đai còn nhiều bất cập, hồ sơ địa chính chưa được quan tâm đúng mức, chưa đầy đủ, không đủ cơ sở cho việc quản lý đất đai. Hệ thống thông tin địa chính chưa bảo đảm quản lý chặt chẽ đối với từng thửa đất. Việc giao đất trái thẩm quyền, không đúng đối tượng, giao sai diện tích, vị trí, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chậm và trong một số trường hợp không chính xác. Tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích, không đúng tiến độ, không đầu tư theo dự án mà chỉ chờ chuyển nhượng kiếm chênh lệch giá đã ít được phát hiện và xử lý kịp thời. Việc kiểm tra, thanh tra thực hiện chế độ công vụ và xử lý những vi phạm của cán bộ, công chức trong công tác quản lý và sử dụng đất đai chưa thực hiện tốt.
Việc phối hợp giải quyết khiếu nại về đất đai giữa các cơ quan có thẩm quyền chưa được chặt chẽ và thống nhất, còn đùn đẩy trách nhiệm, có nhiều vụ việc còn có ý kiến khác nhau làm cho công dân tiếp khiếu kiện dai dẳng. Một bộ phận người dân chưa nhận thức đầy đủ các quy định của pháp luật, lại bị lôi kéo, kích động nên khiếu kiện gay gắt đối với những trường hợp đã được giải quyết đúng pháp luật. Một số trường hợp lợi dụng việc khiếu nại, để kéo dài thời gian, không chấp hành quyết định giải quyết đã có hiệu lực pháp luật.
Để nâng cao hiệu quả trong công tác giải quyết khiếu nại tố cáo trong lĩnh vực đất đai thì cần khẩn trương, cần tập trung giải quyết dứt điểm những đơn thư còn tồn đọng chưa giải quyết và kiểm tra, rà soát những đơn thư đã giải quyết nhưng chưa phù hợp với quy định pháp luật và tình hình thực tế hiện nay. Bảo đảm tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại, nhất là về thẩm quyền và thời hạn giải quyết.
Đồng thời, khắc phục có hiệu quả tình trạng cơ quan có thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết nhưng không giải quyết, dẫn tới khiếu nại vượt cấp. Những vụ việc đã được các cơ quan hành chính hoặc tòa án giải quyết đúng pháp luật và phù hợp với thực tế mà người khiếu nại vẫn không đồng ý thì tổ chức đối thoại để vận động, thuyết phục người khiếu nại chấp hành.
Ngoài ra, cần phải có sự phân định rạch ròi và rõ ràng giải quyết theo quy định của pháp luật và vấn đề hỗ trợ ổn định cuộc sống theo chính sách chung của địa phương cho người khiếu nại (tránh sự hiểu lầm của người khiếu nại, nhất là trong công tác bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất). Đặc biệt, cần coi trọng công tác tiếp xúc, đối thoại với người dân trong quá trình giải quyết khiếu nại để qua đó nắm bắt được những tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, giải thích chính sách cho nhân dân hiểu và kịp thời tiếp thu, xử lý những sai phạm của đội ngũ cán bộ, công chức trong khi thực hiện nhiệm vụ mà nhân dân phát hiện được.
Sở TN-MT