ICD/cảng cạn hay thường gọi là depot là điểm thông quan hàng hóa nội địa, là bộ phận hậu cần kéo dài của cảng biển vì hầu hết cảng biển trong khu vực đều có không gian cầu bến và bãi cảng giới hạn, ít có khả năng mở rộng. Chính vì vậy, hoạt động của ICD, depot rỗng trên thực tế đang hỗ trợ, tạo điều kiện giúp cảng biển giải phóng hàng nhanh chóng, giảm áp lực cho cầu bến và bãi, tăng khả năng thông quan hàng hóa...
 |
| Dịch vụ sửa chữa container tại cảng Hưng Thái. |
Trong 4 cảng đang khai thác container trong khu vực Cái Mép thì đã có 3 cảng đang là khách hàng của Vina Logistics Corporation. Với nhu cầu tăng trưởng hàng hóa thông qua các cảng hiện nay, song song với việc các cảng vẫn phải thu xếp cầu bến tiếp nhận sà lan cho gần 90% sản lượng container đến và đi bằng đường thủy, thì ICD và depot rỗng trong khu vực là biện pháp hữu hiệu giúp giảm áp lực cầu bến và áp lực thời gian container nằm tại cảng.
Chúng tôi cảm thấy may mắn khi nằm ở một vị trí trung tâm kết nối các cảng container trong khu vực bằng cả đường sông và đường bộ, rất thuận lợi và thông thoáng so với các khu vực khác. Tuy nhiên, ICD và depot rỗng trong khu vực chưa phát triển như mong đợi, nên kinh doanh ICD, depot rỗng chỉ đang dừng lại ở việc tháo dỡ hàng hóa cho các cảng để đưa về các khu vực lân cận chủ yếu qua sà lan nội địa và depot rỗng chỉ được sử dụng khi các cảng đầy bãi thì mới tràn qua. Tiếp theo đây, khi khu quy hoạch logistics của tỉnh được quy hoạch chi tiết, đầu tư và đi vào hoạt động, thì các ICD/depot còn có thể đóng vai trò một trung tâm phân phối. Sự chuyên môn hóa của các công ty vận tải container nội địa khiến hàng hóa vận chuyển nhanh hơn, cảng biển trở thành hành lang luân chuyển hàng hóa. Xu hướng phát triển của các cảng biển hiện nay là chuyển các trung tâm điều phối vào các ICD/depot. Ngoài các dịch vụ trên ICD còn cung cấp các dịch vụ hỗ trợ cảng biển như lưu kho bãi, kho CFS, kho ngoại quan,…
Như vậy có thể nói ICD/depot là bộ phận không thể thiếu của cảng biển, nó đóng góp vai trò quan trọng trong việc tăng khả năng lưu thông hàng hóa của cảng biển nói chung và tăng khả năng vận chuyển container từ cảng vào nội địa nói riêng. Việc phát triển cảng biển luôn cần gắn liền với việc phát triển depot.
Từ góc nhìn riêng sau gần 5 năm trải qua trong lĩnh vực này, để bảo đảm cho hoạt động chung của các ICD/depot tại khu vực CM-TV, nhằm hỗ trợ tốt nhất cho hoạt động của các cảng biển, chúng tôi đề xuất một số ý kiến như sau: Hiện nay, quy hoạch của cảng thủy nội địa và ICD đều nằm sâu trong các sông rạch nhỏ, trong khi các nhà đầu tư và khai thác phương tiện thủy liên tục đầu tư đóng mới tăng size sà lan/tàu để đáp ứng nhu cầu thị trường và cắt giảm chi phí vận tải nội địa. Vì vậy, chúng tôi đề nghị ngành giao thông vận tải tiến hành quy hoạch lại luồng tuyến giao thông đường thủy nội địa tại khu vực CM-TV, đồng bộ với quy hoạch tuyến luồng giao thông quốc tế. Luồng chạy tàu vào các cảng thủy nội địa và ICD được nạo vét bảo đảm độ sâu cần thiết để các sà lan tự hành chở container có thể được khai thác 24/7. Các cầu đường bộ tại khu vực cần được thiết kế và xây dựng có độ tĩnh không bảo đảm cho sà lan container vận hành liên tục.
Tỉnh BR-VT sớm triển khai quy hoạch chi tiết khu đất dành cho các DN logistics để các dự án về logistics sớm được thực hiện. Bên cạnh đó, tỉnh có các chính sách hỗ trợ cho chủ đầu tư về thuế và tiền thuê đất để thu hút đầu tư. Đồng thời cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong hoạt động logistics. Hiện tại, nguồn nhân lực phục vụ ngành logistics tại BR-VT còn thiếu và chưa đồng bộ. Đối với Cục Hải quan tỉnh xem xét và khai thông thủ tục cho việc trung chuyển các container có hàng từ các cảng container quốc tế đến các ICD và ngược lại trong phạm vi khu vực CM-TV, nhằm đáp ứng nhu cầu giải phóng hàng hóa thực tế của các cảng. Cảng vụ Hàng hải Vũng Tàu và Cảng vụ Đường thủy nội địa cần thống nhất và ra văn bản chính thức về việc không thu hai lần phí các phương tiện thủy nội địa vào khu vực CM-TV lấy hàng, để tránh phí chồng phí. Các DN khai thác logistics, ICD trong tỉnh cần nhanh chóng áp dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động cung cấp dịch vụ, khi đó thông tin được quản lý và chia sẻ bởi các cảng biển, hãng tàu, các nhà vận chuyển nội địa, đại lý giao nhận vận tải, các cơ quan quản lý, nhất là hải quan. Đây là điều kiện quan trọng để nâng cao năng lực kết nối, chất lượng dịch vụ và tốc độ giải phóng hàng của ICD, các đơn vị hậu cần cảng biển.
PHẠM THỊ BẢO HẠNH
(Phó Tổng Giám Đốc Vina Logistics Corporation)