Ngày 7-11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Đặc xá (sửa đổi).
Các đại biểu cơ bản tán thành với các quan điểm, định hướng xây dựng dự án Luật, cho rằng đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định đối với người bị kết án phạt tù, do đó các quy định về đặc xá phải có sự khác biệt cơ bản so với các chính sách khoan hồng khác đang được giao cho các cơ quan tư pháp thực hiện. Tính chất đặc biệt này phải được thể hiện ở các nội dung chủ yếu là: Thẩm quyền, thời điểm, điều kiện, trình tự, thủ tục đặc xá.
 |
|
Đại biểu Phạm Đình Cúc (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) phát biểu thảo luận tại phiên họp. Ảnh: HUỲNH KHÁNG
|
Về thời điểm đặc xá, dự thảo Luật của Chính phủ trình đã kế thừa Luật Đặc xá hiện hành, quy định 3 thời điểm đặc xá gồm: Nhân sự kiện trọng đại của đất nước, nhân ngày lễ lớn của đất nước và trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước.
Nhiều đại biểu nhất trí quy định 3 thời điểm đặc xá như dự thảo Luật. Đại biểu Trần Văn Quý (Hưng Yên) đồng tình về 3 thời điểm đặc xá được quy định trong dự thảo Luật vì đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án, nhân sự kiện trọng đại của đất nước, nhân ngày lễ lớn của đất nước và trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước. “Với các chế định này, tôi đồng tình việc trong luật không quy định cụ thể về thời điểm đặc xá, không quy định tần suất thực hiện đặc xá, từ đó do Chủ tịch nước quyết định tùy tình hình đất nước cũng như thực tiễn công tác đấu tranh phòng chống tội phạm nói chung”, đại biểu Quý nói.
Tuy nhiên, nhiều đại biểu vẫn còn những băn khoăn về quy định thời điểm đặc xá như trong dự thảo Luật. Theo đại biểu Mai Khanh (Ninh Bình), sở dĩ nhiều đại biểu góp ý vào quy định này do hiện nay, theo quy định tại dự thảo về 3 thời điểm đặc xá, ngày lễ lớn của đất nước đã có quy định tại Nghị định số 145/2013/NĐ-CP của Chính phủ. Còn 2 thời điểm sự kiện trọng đại của đất nước và sự kiện đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước thì chưa có văn bản nào quy định, và cũng chưa có giải thích cụ thể nên các đại biểu còn băn khoăn. “Chúng tôi nhận thức rằng, theo quy định về thẩm quyền đặc xá, thời điểm đặc xá, nhưng không nhất thiết đến thời điểm đó phải thực hiện đặc xá, mà việc đặc xá hay không là do Chủ tịch nước quyết định. Và trong nhiều năm qua vẫn thực hiện như vậy. Do đó, tôi đề nghị nếu giữ nguyên 3 thời điểm đặc xá này thì nên có cân nhắc về giải thích từ ngữ, để những quy định này rõ ràng”, đại biểu Mai Khanh cho biết.
Góp ý về điều kiện đặc xá, đại biểu Nguyễn Mai Bộ (An Giang) cho rằng đây là “điều luật trung tâm” của luật này. Theo thiết kế về kỹ thuật lập pháp, điều 11 dự thảo Luật quy định 2 nhóm đối tượng được đề nghị đặc xá là đối tượng đang chấp hành hình phạt tù có thời hạn và tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn; đối tượng thứ hai là người đang được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt. Tuy nhiên, có bất cập trong điều luật là khi quy định người “đang được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù” mà lại phải có điều kiện được xếp loại thi hành hình phạt tù là mâu thuẫn, không khả thi.
Tại hội trường, nhiều ý kiến cho rằng sửa đổi luật phải khắc phục được những hạn chế, bất cập sau hơn 10 năm thi hành Luật Đặc xá trên cơ sở tổng kết thực tiễn thi hành. Ngoài ra, để đáp ứng điều kiện hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay, quá trình sửa đổi Luật Đặc xá cần quán triệt quan điểm tham khảo kinh nghiệm tốt của các nước trên thế giới.
XUÂN TÙNG