Bước chân không mỏi theo mệnh lệnh trái tim

Thời gian qua, việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn huyện Xuyên Mộc luôn được quan tâm thực hiện. Đã có nhiều hài cốt liệt sĩ được cất bốc, quy tập về nghĩa trang liệt sĩ để gia đình, thân nhân và nhân dân chăm sóc. 

Tổ chức an táng hài cốt liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Xuyên Mộc năm 2017.

Nhiều năm liền gắn bó với công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Thiếu tá Tăng Xuân Phúc, Trợ lý chính sách - Ban Chỉ huy quân sự (CHQS) huyện Xuyên Mộc, chia sẻ: “Chiến tranh đã qua đi lâu rồi, nhưng vẫn còn những người mẹ, người vợ, người con đang từng ngày, từng giờ trông ngóng người thân đến nay chưa tìm được phần mộ. Chính nỗi day dứt đó, đã thôi thúc tôi cùng đồng đội tích cực, khẩn trương hơn nữa trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ”.

Thiếu tá Phúc nhớ nhất kỷ niệm khi tìm kiếm hài cốt liệt sĩ Tòng Văn Lập và Tòng Văn Qoay vào cuối tháng 4-2017. Cả hai liệt sĩ đều là người dân tộc Châu Ro, hy sinh tại xã Bàu Lâm, trước đây được an táng tại Suối Le (xã Hòa Hưng, huyện Xuyên Mộc) nhưng sau đó mất dấu mộ phần. Từ manh mối mong manh “hai liệt sĩ được an táng gần một con suối, trên mộ phần có tấm bia đá” mà những đồng đội cũ cung cấp, Thiếu tá Phúc cùng các thành viên tổ khảo sát đã băng rừng, vượt suối tìm đến địa điểm nghi là nơi hai liệt sĩ được an tánh. Tuy nhiên, việc xác định mộ phần rất khó khăn vì hiện trạng tự nhiên thay đổi rất nhiều sau mấy chục năm trời. Đoàn tìm kiếm đã mất nhiều ngày dò từng phiến đá ven suối, đào xới nhiều điểm.

Bằng sự kiên trì và quyết tâm cao, Thiếu tá Phúc cùng đồng đội cuối cùng đã tìm thấy hài cốt liệt sĩ Tòng Văn Qoay cùng với nhiều kỷ vật: Một tấm tăng ni lông, một lọ thuốc kháng sinh, một chiếc nhẫn làm bằng vỏ đạn 12 ly 7, một chiếc nhẫn vàng. Nhìn thấy những kỷ vật này, vợ liệt sĩ Tòng Văn Qoay đi cùng với đoàn tìm kiếm đã không kìm được nước mắt hạnh phúc sau mấy chục năm chờ đợi. Đoàn tiếp tục tìm kiếm khu vực lân cận và đã tìm thấy hài cốt liệt sĩ Tòng Văn Lập. Cả hai hài cốt người chiến sĩ năm xưa đã được bốc cất, đưa về an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ huyện Xuyên Mộc.

Đoàn công tác của Bộ CHQS tỉnh và Ban CHQS huyện Xuyên Mộc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại xã Hòa Hưng vào tháng 4-2017.

“Không phải chuyến đi nào cũng tìm được hài cốt liệt sĩ. Có khi chúng tôi phải vượt hàng chục cây số đường rừng, trèo đèo, vượt suối đến những khu căn cứ, nơi đã từng diễn ra các trận đánh giữa ta và địch, mất nhiều ngày tìm kiếm nhưng không mang lại kết quả, khiến ai nấy đều buồn bã trở về. Mỗi lần đào bới mà tìm thấy dép cao su, bình toong, tăng ni lông… cả đoàn đều không giấu nổi vui mừng vì đây là hiện vật của các liệt sĩ. Việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ không chỉ là nhiệm vụ, mà đó còn là mệnh lệnh từ trái tim người lính, thể tấm lòng tri ân đối với những người đã hy sinh vì nền độc lập - tự do của dân tộc”, Thiếu tá Phúc bày tỏ.

Theo Thượng tá Lê Tiến Phúc, Chính trị viên Ban CHQS huyện Xuyên Mộc, địa bàn huyện Xuyên Mộc khi xưa là điểm đóng quân của nhiều cơ quan, đơn vị chiến đấu của lực lượng cách mạng. Trong kháng chiến chống Mỹ, nhiều cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh và được an táng nơi đây, trong đó không ít phần mộ đến nay đã mất dấu. Công tác tìm kiếm hài cốt liệt sĩ gặp không ít khó khăn, do tác động của thời gian, thời tiết và sinh hoạt của con người. Mặt khác, một số cán bộ, chiến sĩ từng tham gia kháng chiến biết, hoặc trực tiếp mai táng các liệt sĩ, nay nhiều người đã mất hoặc tuổi cao sức yếu, không còn nhớ rõ vị trí chôn cất.

Ông Đặng Thanh Minh, Chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc cho biết, thực hiện “Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, từ năm 2013 đến nay, huyện Xuyên Mộc đã tổ chức 32 đợt khảo sát, tìm kiếm, quy tập được 19 hài cốt liệt sĩ. Để công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đạt kết quả trong thời gian tới, UBND huyện sẽ tiếp tục chỉ đạo cơ quan thường trực (Ban CHQS, Phòng LĐ-TB-XH huyện) kịp thời tiếp nhận và xử lý thông tin về nơi chôn cất liệt sĩ, mộ liệt sĩ do nhân dân và cơ quan, đơn vị cung cấp; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ cho nhân dân; phối hợp chặt chẽ trong việc trao đổi thông tin trong các đơn vị và tổ chức xã hội, đặc biệt là Hội Cựu chiến binh, Hội Cựu quân nhân, Ban liên lạc truyền thống các đơn vị và tổ chức xã hội trong việc tiếp nhận, cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ ở một số địa bàn trọng điểm như các xã Hòa Hội, Hòa Hiệp, Bàu Lâm và Tân Lâm, trong đó đặc biệt là khu vực Bệnh viện K76A xã Hoà Hiệp và khu vực Bưng Cây thị thuộc xã Phước Thuận.

Bài, ảnh: PHƯƠNG NAM