 |
| Nhiều trường học của Nhật Bản dạy pha trà đạo |
Chỉ một ly trà xanh nho nhỏ nhưng với người Nhật lại như một ốc đảo trong tâm hồn. Người Nhật Bản cho rằng qua trà đạo có thể phát hiện được giá trị tinh thần cần có của bản thân. "Hòa, kính, thanh, tịnh" là 4 chữ được dùng để khái quát tinh thần cơ bản của trà đạo. "Hòa" là hòa bình; "kính" là tôn trọng người trên, yêu thương bè bạn, con cháu; "thanh" là thanh tịnh, thanh khiết; còn "tịch" là giới hạn mỹ học cao nhất của trà đạo: an nhàn.
Nghệ thuật uống trà đạo mà đặc điểm chính là pha trà và thưởng thức trà là hoạt động đặc thù mang tính nghệ thuật, mang phong cách tình cảm riêng của người Nhật Bản đã có từ hơn 500 năm.
Người sáng lập trà đạo là hòa thượng Muratashu Mitsu.
Ông đã tìm thấy hương vị tuyệt vời trong khi uống trà, sau này, các đệ tử của ông đã phát huy ảnh hưởng và hình thành nên một môn nghệ thuật lưu truyền đến ngày nay.
Ở Nhật Bản, những người thích uống trà thường thành lập những nhóm nhỏ, chọn ngày mời nhau cùng thưởng thức (Số người tham gia mỗi lần không vượt quá 4 người).
Những gia đình khá giả thường cho xây 3 căn phòng nhỏ trong vườn riêng nhà mình, phòng trà- nơi tổ chức trà đạo, và phòng đặt than, bộ đồ trà và vòi nước nối liền nhau. Phòng nghỉ ngơi của khách, phải cách hai phòng kia một khoảng nhất định.
Trong vườn có những con đường nhỏ lát đá, quanh co với hai bên trồng hoa và cây cảnh làm cho không gian trong vườn yên tĩnh và thanh nhã.
Phòng trà được bố trí cầu kỳ, trên tường gia chủ thường treo tranh của các danh họa nổi tiếng, những bình hoa nghệ thuật trong phòng để khách mời được thưởng thức nghệ thuật mang hương sắc cổ kính.
Thời gian tổ chức trà đạo chia ra làm 4 loại: trà sáng (7h sáng), sau ăn cơm (8h sáng), giữa trưa (12h trưa) và câu chuyện buổi tối (6h tối).
Khách mời đúng giờ đến phòng nghỉ, gõ vào chiếc chuông gỗ báo hiệu đã đến. Trước cửa phòng trà có đặt một chiếc cối đá đựng đầy nước, khách phải rửa sạch tay và tháo giầy trước khi vào phòng.
Nếu khách là võ sĩ thì phải tháo kiếm trước mới được bước vào để biểu thị không khí hòa bình. Trong số khách tới tham dự, người nào tinh thông trà đạo được cử làm người chủ trì. Người chủ trì phải cạo trọc đầu để biểu thị sạch sẽ, thanh khiết.
Trong phòng trà, một góc chiếu có đặt bếp lò và nồi nước bằng gốm, trước bếp đặt bộ đồ trà. Bộ đồ trà phải thô, nặng có men màu cam hoặc đen đậm dáng vẻ cổ kính. Trà để pha là loại bột trà xanh được nghiền cẩn thận bằng cách giã nát trong cối đá.
Có hai cách pha trà: pha đặc và pha loãng. Trà đặc thông thường ba người thay nhau uống một bát, mỗi người ba hớp rưỡi hết 1/3 bát.
Trà loãng mỗi người uống riêng một bát. Trà đặc có màu xanh đậm, hương thơm hơi chát. Chủ nhân múc hai muỗi gỗ trà cho vào bát, đổ nước sôi, dùng que trúc khuấy đều để trà có nước đặc như bột đậu.
Bát đầu tiên mời người chủ trì, người này nâng bát trà ngang trán rồi mới uống, vừa uống vừa chép miệng để tỏ ý thực sự được thưởng thức trà ngon của chủ nhân. Khi tất cả khách uống xong thì nghi thức trà đạo cũng kết thúc.
Trà đạo ngày nay càng phổ biến hơn ở Nhật Bản, rất nhiều cô gái trẻ dồn tâm sức học tập trà đạo, tu nhân dưỡng tính để cuộc sống gia đình cũng như cuộc sống tinh thần phong phú và đẹp đẽ hơn.
Quốc Hòa (Tổng hợp)