Khó khăn làm "sổ đỏ" vì người bán đi khỏi nơi cư trú

Mua đất nhưng chưa được tách thửa, chủ đất lại rời khỏi nơi cư trú khiến gần 20 năm nay bà Phạm Thị Kính và bà Lê Thị Bích Thủy cùng trú tại khu phố 2, phường Long Toàn (TP.Bà Rịa) mòn mỏi đi làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay còn gọi là “sổ đỏ”) nhưng không thành.

Bà Lê Thị Bích Thủy tại căn nhà được xây trên diện tích đất mua bằng giấy tay của bà Thảo ở khu phố 2, phường Long Toàn (TP.Bà Rịa).

Thiệt vì mua đất bằng giấy tay

Phản ánh tới Báo Bà Rịa-Vũng Tàu, bà Phạm Thị Kính cho biết, năm 2004 bà mua của bà  Nguyễn Thị Đoan Thảo (phường Long Toàn, TP.Bà Rịa) 80m2 đất nông nghiệp tại phường Long Toàn với số tiền 38,5 triệu đồng. Do thời điểm đó diện tích đất của bà Thảo chưa được cấp “sổ đỏ” nên việc mua bán chỉ bằng giấy viết tay. Bà Kính đã thanh toán đầy đủ tiền cho bà Thảo.  Sau đó, bà Kính cất nhà tại diện tích đất trên và sinh sống ổn định từ đó đến nay, đất không bị tranh chấp với bất kỳ ai.

Đến năm 2010, bà Thảo được cấp “sổ đỏ”. Nhưng từ năm 2010 đến nay, bà Kính nhiều lần cùng bà Thảo đến gặp cơ quan có thẩm quyền để nộp hồ sơ xin cấp “sổ đỏ” đều không được. Nguyên nhân là do diện tích đất của bà Kính là đất nông nghiệp. Đồng thời, diện tích đất này cũng nằm trong quy hoạch khu công trình công cộng nên không thể tách thửa.

Hiện nay, diện tích đất quy hoạch đã lâu và chưa triển khai thực hiện và chưa có thông báo thu hồi đất nên bà Kính bày tỏ mong muốn cơ quan có thẩm quyền xem xét thực hiện thủ tục cấp “sổ đỏ” cho gia đình bà. “Tôi cũng lớn tuổi rồi, bao nhiêu năm chạy ngược xuôi làm “sổ đỏ” vẫn không được, mong cơ quan chức năng giúp đỡ”, bà Kính bày tỏ mong muốn.

Tương tự, bà Lê Thị Bích Thủy (phường Long Toàn, TP.Bà Rịa) cũng cho biết, năm 2004 bà cũng mua của bà Thảo 110m2 đất nông nghiệp với giá 55 chỉ vàng 24k. Do bà Thảo chưa có “sổ đỏ” nên bà Thủy cũng chỉ mua bán bằng giấy tay. Bà Thủy xây nhà trên đất và sử dụng ổn định từ đó đến nay. Thế nhưng, gần 20 năm trôi qua, đến nay bà Thủy vẫn chưa được tách thửa làm “sổ đỏ” cho phần diện tích mình đã mua khiến cuộc sống gặp  nhiều khó khăn, nhất là làm các giấy tờ cá nhân liên quan như: CCCD, bảo hiểm y tế, giấy khai sinh cho con.

“Gia đình tôi buôn bán, cần vay vốn, có đất nhưng không thể vay. Chúng tôi mong cơ quan chức năng xem xét giải quyết để chúng tôi có “sổ đỏ” và các quyền lợi liên quan để ổn định cuộc sống”, bà Thủy bày tỏ.

Khu đất bà Kính mua của bà Thảo bằng giấy tay chưa làm được “sổ đỏ” do người bán đã đi khỏi nơi cư trú.

Nhiều rủi ro

Trao đổi với phóng viên về kiến nghị của bà Thủy và bà Kính, bà Phạm Vũ Thiên Lý, công chức địa chính phường Long Toàn cho biết, UBND phường cũng nhiều lần nhận được đơn kiến nghị xin cấp “sổ đỏ” của người dân. Tuy nhiên, theo hồ sơ địa chính hiện diện tích đất của bà Kính và bà Thủy đang nằm trong thửa 179, tờ bản đồ số 22, diện tích 569,9m2 do bà Nguyễn Thị Đoan Thảo đứng tên. Vì vậy, muốn tách thửa 2 diện tích đất trên, bà Thảo phải là người đứng ra thực hiện các thủ tục về đất đai. “Chính quyền địa phương đã giải thích cho bà Kính và bà Thủy về sự việc này”, bà Lý thông tin thêm.

Theo ghi nhận của phóng viên, việc mua bán đất của hai bên đều có những người xung quanh làm chứng. Thế nhưng, điều đáng nói, hơn 3 năm trước bà Nguyễn Thị Đoan Thảo đã đi khỏi nơi cư trú. Bà Kính và bà Thủy cũng không rõ hiện giờ bà này đang ở đâu và không liên lạc được.

Để bảo vệ quyền lợi của người mua khi chủ đất đã bán đất nhưng lại không chịu thực hiện thủ tục sang tên, người mua có quyền yêu cầu Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền công nhận hợp đồng bán đất.

Luật sư Thịnh Đình Quang (Hội Luật gia tỉnh) cho biết, bán đất bằng giấy tay không chịu sang tên diễn ra khá phổ biến hiện nay. Do đó, việc mua bán đất giấy tay luôn tồn tại rất nhiều rủi ro khi người bán không chịu sang tên cho người mua.

Đối với trường hợp của bà Kính và bà Thủy, để công nhận hiệu lực pháp lý của hợp đồng bán đất bằng giấy tay khi có căn cứ một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch, người mua phải tiến hành khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất tranh chấp theo quy định pháp luật tố tụng dân sự hiện hành.

Sau khi Tòa án công nhận việc “mua bán nhà đất” bằng một Quyết định có hiệu lực pháp luật, lúc đó người mua có đủ điều kiện thực hiện thủ tục sang tên theo đúng quy định pháp luật.

Bài, ảnh: PHƯỚC QUÝ