Để tránh lây nhiễm COVID-19, cách tốt nhất vẫn là thực hiện các biện pháp dự phòng, tuân thủ 5K của Bộ Y tế. Tuy nhiên, nếu chẳng may đã tiếp xúc với nguồn lây hoặc khẳng định lây bằng xét nghiệm, vẫn có cách hạn chế vi rút xâm nhập sâu vào cơ thể, tự chăm sóc, phòng ngừa bệnh diễn biến nặng.
Nguyên tắc cơ bản
1. Nhanh chóng trực tiếp giảm số lượng siêu vi vì giảm siêu vi là giảm độc lực, bằng việc súc họng mũi.
2. Các điều kiện tạo thế mạnh tự thân.
* Ăn uống đúng cách.
* Vệ sinh đúng cách.
* Không để cơ thể nhiễm lạnh.
* Qua 7-10 ngày thực hiện đúng cách là ổn.
Thực hiện như sau
Càng sớm càng tốt ngay khi có triệu chứng hoặc nghi ngờ có nguồn lây nhiễm.
1. Cách súc họng mũi: 5 lần/đợt
Ngày 1, 2: cứ 2h/đợt
Ngày 3, 4: cứ 3h/đợt
Ngày 5, 6: cứ 4h/đợt
Lưu ý: Sáng thức dậy súc rửa ngay trước khi ăn uống. Tối trước khi đi ngủ súc rửa đợt cuối. Sử dụng nước chín, càng ấm càng tốt, hoặc nước muối ấm loãng như canh súp.
Rửa mũi, dụng cụ tùy lựa chọn, có thể dùng chén để pha nước và thìa canh súp. Tuyệt đối không nên bóp hai cánh mũi đề phòng có thể gây tổn thương niêm mạc mũi, gây thêm khó thở.
Các ngày sau tùy vào số lượng đàm trong cổ họng, mỗi lần ho, khạc, nhổ nước bọt phải có nước ấm để tránh gây thêm tổn thương cổ họng khiến vi khuẩn dễ xâm nhập.
Súc, khạc, nhổ vào chậu riêng. Làm gọn, rửa sạch, sau đó rửa tay kỹ. Cần xử lý chất thải rửa mũi họng tốt để tránh nguy cơ lây nhiễm cao: nếu không sẵn có thuốc sát khuẩn có thể dùng nước đun sôi.
2. Cách vệ sinh thân thể, dùng nước ấm
* Rửa mặt với khăn ướt ấm.
* Hậu môn, sinh dục ngoài rửa nhiều nước.
* Nếu cần tắm, dùng nước ấm xối ào nhanh rồi lau khô.
* Cố gắng trong thời gian ít nhất 7 ngày.
3. Tự xoa bóp đầu, cổ, chân, tay. Không cần xoa bóp với dầu nóng.
4. Cách ăn
* Ăn loãng, thức ăn mới, nóng;
* Có thể ăn cháo với trứng hoặc ít thịt băm;
* Không ăn bụng quá no, không nên ăn vì thèm. Các bệnh lý rối loạn tiêu hóa lúc này dễ làm bệnh nặng thêm;
* Uống nước nóng;
* Ăn trái cây với cam, táo, nhai kỹ lâu bỏ xác trước ăn trưa 30 phút.
Cách nấu cháo phù hợp với người bệnh tự phục vụ: Nửa lon sữa bò gạo, có thể thêm ít đậu xanh hoặc khoai tây, dùng nồi cơm điện nấu thành cơm, khi cơm chín cho vào nửa chén nước nóng, để thêm 15 phút. Hết nóng cất tủ lạnh, mỗi lần ăn nấu hơn nửa chén nước với thịt hoặc trứng. Nêm vừa ăn, cho cháo vào sôi lên là được. Cách nấu này giữ cho cháo mềm và có thể ăn khi nóng.
Lưu ý: Không nên dùng cơm nguội nấu thành cháo cho người bệnh.
Ngoài ra, bàn chải đánh răng ngâm nước sôi.
Không nên cố gắng luyện tập thể lực trong thời gian này.
Ngủ càng nhiều càng tốt.
Không dùng thuốc ngủ.
Xóa bóp bụng khi vừa thức dậy: dùng hai bàn tay đặt hai bên hông bụng bóp 100 lần từ bụng trên xuống và từ dưới lên.
Những người chưa có dấu hiệu nhiễm bệnh cũng nên vệ sinh súc họng mũi vào cuối ngày, trước lúc ngủ bằng nước ấm.
BS.PHẠM THỊ NGÂN
(Nguyên Phó Trưởng Ban BVCSSK cán bộ tỉnh)
 |