Những điều cần biết khi chăm sóc trẻ
Hỏi: Xin bác sĩ cho biết những điều cần chú ý khi chăm sóc trẻ nhỏ? (Hà Thị Thủy, phường 11, TP. Vũng Tàu).
Trả lời: Ngay từ khi sinh ra cho đến khi trẻ được 5 tuổi, trẻ cần được chăm sóc đặc biệt, chú trọng những điểm cơ bản như sau:
Giữ ấm cho trẻ: bộ phận điều hòa thân nhiệt của trẻ nhỏ hoạt động chưa hoàn chỉnh, vì vậy mẹ và người chăm sóc trẻ cần chú ý giữ ấm cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ để phòng cho trẻ không bị nhiễm lạnh, dễ dẫn tới những bệnh viêm nhiễm đường hố hấp.
Cho trẻ bú sữa mẹ: Sữa non là thức ăn hoàn hảo cho trẻ mới đẻ vì có nhiều chất dinh dưỡng và chất kháng thể, giúp bảo vệ trẻ không bị bệnh. Người mẹ cần cho trẻ sơ sinh gần mẹ để được ủ ấm và bắt đầu bú mẹ trong vòng 1 giờ sau khi sinh. Cho trẻ bú theo nhu cầu cả ngày lẫn đêm. Cho trẻ bú mẹ ngay cả khi sữa còn ít. Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung từ tháng thứ 7. Nếu mẹ không đủ sữa trong 6 tháng đầu thì cần đến gặp cán bộ y tế để được tư vấn về cách cho trẻ ăn.
Cho trẻ ăn chế độ dinh dưỡng đầy đủ và vệ sinh: Từ 7 tháng tuổi, sữa mẹ không cung cấp đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cho nhu cầu của trẻ. Vì vậy, ngoài sữa mẹ cần cho trẻ ăn thêm những thức ăn bổ sung để trẻ lớn nhanh; Cho trẻ ăn nhiều loại thức ăn giàu chất dinh dưỡng như thịt, cá, tôm, cua, ốc, hến, trai, dầu, mỡ, các loại hạt, ngũ cốc, trứng, rau quả và cả sữa mẹ; Bổ sung các vi chất dinh dưỡng cho trẻ, bao gồm vitamin A, sắt, I-ốt bằng cách cho trẻ ăn những thức ăn giàu các vi chất đó và dưới dạng uống viên bổ sung. Đường tiêu hóa của trẻ còn non và yếu, dễ bị bệnh nhiễm khuẩn đường tiêu hóa. Vì vậy cha mẹ và người chăm sóc cần lựa chọn các thực phẩm an toàn, chế biến thức ăn hợp vệ sinh và thực hiện nấu chín kỹ thức ăn cho trẻ.
Theo dõi sự tăng trưởng của trẻ: Tăng cân và chiều cao đều đặn là dấu hiệu quan trọng nhất cho thấy trẻ đang lớn và phát triển tốt. Từ khi sinh ra cho tới 2 tuổi, trẻ cần được cân, đo hàng tháng. Sau đó, trẻ cần được cân, đo cứ 6 tháng một lần. Mỗi trẻ cần có một biểu đồ tăng trưởng riêng và được gia đình lưu giữ. Đánh dấu cân nặng và chiều cao của trẻ để theo dõi được liên tục sự phát triển của trẻ,
Tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ: Tiêm chủng giúp phòng ngừa một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đối với trẻ em. Trẻ không được tiêm chủng dễ bị ốm, để lại tàn tật suốt đời hoặc suy dinh dưỡng và tử vong; Mọi trẻ dưới 1 tuổi phải được tiêm chủng đầy đủ số lần cần thiết theo đúng lịch quy định.
Bs. HOÀNG NAM