Từ nhà đến cơ quan, mỗi ngày tôi thường đi qua những con đường rợp bóng cây cổ thụ: Nguyễn Du, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Trương Công Định… Giữa trưa hè oi bức, tán cây xanh phủ kín, ánh nắng không đến được người, cảm giác thư thái, dịu mát. Với tôi, và hẳn cũng như với bao người, những hàng cây đó thật thân thương.
Và rồi, lòng thật buồn mỗi khi chứng kiến một bóng cây ngã xuống. Năm ngoái, mấy cây xà cừ trên đường Nguyễn Du bị bão quật ngã. Năm này, một cây bị sâu bệnh, lá héo úa rồi rụng dần, chỉ còn thân cây trơ trọi. Hay mới tháng trước thôi, một cây khác trên đường Trương Công Định bật gốc ngã đổ.
Trên một số đường như: Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Lê Lai, gần đây có nhiều cây sao được đơn vị chủ quản lắp thêm những cái ống sắt làm “chân chống”. Những cây sao này chừng hơn chục năm tuổi, chẳng hiểu vì sao cứ ngày càng nghiêng ra phía đường. Cũng là nghiêng, nhưng trong khi hàng dừa ở Công viên Bãi Trước nghiêng mình soi bóng bên bờ biển gợi nên hình ảnh thơ mộng, thì cảnh những cây sao nghiêng ra đường, phải chống đỡ bằng ống sắt lại gợi nên trong tôi cảm giác chênh vênh, bất an. Sợ một ngày nào đó, những cái “chân chống” kia không còn chịu nổi sức nặng, hàng cây sao ấy sẽ lần lượt bị chặt hạ để bảo đảm an toàn cho con người.
Quan sát trên các tuyến đường, dễ nhận thấy nhiều người chưa có ý thức bảo vệ cây xanh. Một số cơ sở kinh doanh thậm chí còn có hành vi “bức tử” cây xanh bằng việc đổ bê tông quanh gốc cây trước nhà. Nhiều người thì đóng đinh lên cây để treo bảng quảng cáo, đèn nhấp nháy, căng dù, bạt để kinh doanh. Những hành vi này hoặc sẽ khiến cho cây không nhận được nước và chất dinh dưỡng, hoặc làm tổn thương cây, dẫn đến sâu, mục thân cây. Bên cạnh đó, việc trồng cây xanh trong đô thị cũng là vấn đề đáng bàn. Trên một số tuyến đường, người ta trồng cây có đường kính lớn để nhanh có bóng mát, thay vì trồng cây non, cây nhỏ. Những cây lớn này hầu hết đã bị chặt bỏ rễ cọc (rễ cái) nên không có chân đế vững chắc và dễ bị nghiêng, đổ khi tán rộng, gió lớn.
Lợi ích cây xanh mang lại cho môi trường có lẽ không cần nói thì ai cũng đã rõ. Gần 60 năm trước, năm 1960, Bác Hồ đã kêu gọi toàn dân hưởng ứng Tết trồng cây: “Mùa xuân là Tết trồng cây, làm cho đất nước càng ngày càng xuân”. Từ đó đến nay, hoạt động trồng cây xanh được chính quyền các cấp duy trì nhiều năm qua. Gần đây, chính quyền TP. Vũng Tàu còn phát động phong trào trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh. Nhiều tuyến đường trên địa bàn thành phố ngày càng xanh, sạch, đẹp đã được du khách trong và ngoài nước không ngớt lời khen ngợi là minh chứng cho điều đó.
Nhưng việc trồng, chăm sóc và bảo cây xanh đâu chỉ là việc riêng của chính quyền, của Công ty CP Phát triển công viên cây xanh và đô thị Vũng Tàu. Đó còn là trách nhiệm của cả cộng đồng dân cư. Do đó, mỗi người dân cần nêu cao ý thức chăm sóc và bảo vệ cây xanh, không “bức tử” cây xanh bằng việc đóng đinh lên thân cây, chặt phá, đổ bê tông vào gốc cây.
NGUYỄN ĐỨC