Khu chung cư nhà tôi có hơn 500 căn hộ, hàng ngày thải ra lượng rác sinh hoạt khá lớn. Lâu nay, việc thu gom rác được giao cho hộ cá thể vận chuyển bằng xe kéo tự chế. Mỗi tối, rác được lấy trong khoảng 19-21 giờ. Lần nào đi qua khu chứa rác đúng lúc người ta đang thu gom, tôi cũng phải nhăn mặt, bịt mũi vì không chịu nổi mùi hôi thối bốc ra từ rác. Sau khi thu gom, người lấy rác dùng nước rửa sân, nước chảy lênh láng qua đường, lại bốc mùi hôi cả tiếng đồng hồ mới hết.
Trên đường phố, mỗi lần đi sau những chiếc xe kéo rác, nhiều người hẳn có cùng ý muốn với tôi là làm sao nhanh chóng vượt lên trước để không phải ngửi mùi khó chịu.
Từ bao năm nay, những chiếc xe kéo rác tự chế như vậy cùng đội ngũ người thu gom rác dân lập đã góp phần không nhỏ trong việc giải phóng lượng lớn rác thải sinh hoạt phát sinh trong các khu dân cư trên địa bàn TP. Vũng Tàu nói riêng và nhiều đô thị ở nước ta nói chung. Nhưng mặt trái của hoạt động thu gom rác bằng xe kéo tự chế ngày một bộc lộ: Gây ô nhiễm môi trường, làm xấu mỹ quan đô thị và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Cuộc sống ngày càng văn minh, hiện đại, bộ mặt đô thị cũng phải thay đổi theo. Hình ảnh những chiếc xe kéo rác cũ kỹ, treo lủng lẳng những bao, túi xung quanh, vừa đi vừa rỉ nước xuống đường và bốc mùi hôi không còn phù hợp, cần được thay thế bằng phương tiện thu gom hiện đại, thân thiện với môi trường.
Vũng Tàu là đô thị loại 1, lại là thành phố du lịch, mỗi năm đón hàng triệu lượt du khách về tham quan, nghỉ dưỡng. Tháng 9-2016, UBND TP. Vũng Tàu đã ban hành Chương trình hành động “Xây dựng TP. Vũng Tàu là thành phố du lịch xanh-sạch-đẹp”. Để thực hiện mục tiêu trên, nhiều năm qua các cấp, các ngành thành phố đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Cụ thể, thành phố đã thực hiện chủ trương cấm nấu nướng, ăn nhậu, xả rác tại bãi biển, khu vực công cộng. Đến nay, sau 3 năm thực hiện, chủ trương này đã mang lại những kết quả tích cực, được nhân dân, người kinh doanh và du khách đồng tình hưởng ứng. Song song đó, TP. Vũng Tàu cũng ra quân lập lại trật tự đô thị, xử lý tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để kinh doanh. Thành phố cũng đang thực hiện cuộc vận động “Toàn thể nhân dân thành phố và du khách để rác đúng nơi quy định; chung tay chăm sóc, bảo vệ cây xanh”. Qua thời gian, Vũng Tàu ngày cành xanh-sạch-đẹp hơn trong mắt người dân và du khách, được nhiều người khen ngợi.
Để đô thị sạch hơn, đẹp hơn, thành phố cũng chủ trương chuyển đổi phương tiện thu gom rác từ thô sơ, tự chế sang phương tiện chuyên dùng, hiện đại. Đây là một chủ trương lớn, phù hợp với thực tế và nhu cầu phát triển, cần được ủng hộ. Chủ trương này dự kiến thực hiện từ tháng 9-2017 nhưng để có bước chuẩn bị chu đáo, thành phố đã ra hạn chót là ngày 30-6-2019.
Việc chuyển đổi phương tiện thu gom rác có thể sẽ ảnh hưởng đến thu nhập và sinh kế của một số gia đình đang sống bằng nghề này. Thành phố đã và sẽ có những phương án hỗ trợ thỏa đáng để người hành nghề thu gom rác và nhân dân đồng thuận. Nhớ lại thời gian đầu, khi thành phố mới cấm buôn bán, ăn nhậu tại bãi biển và khu vực công cộng, nhiều người phản đối vì sợ ảnh hưởng đến thu nhập và không được thoải mái. Nhưng khi chủ trương thực hiện và mang lại hiệu quả tích cực, đến nay người dân, DN và du khách đều đồng tình ủng hộ.
Tương tự, việc chuyển đổi phương tiện thu gom rác theo hướng hiện đại, bảo đảm vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị là đòi hỏi tất yếu khách quan. Chúng ta có cơ sở để tin tưởng rằng, thành công và kinh nghiệm từ việc thực hiện chủ trương cấm ăn nhậu, nấu nướng, buôn bán tại khu vực công cộng, cùng với sự chuẩn bị chu đáo, việc chuyển đổi phương tiện thu gom rác sẽ thành công.
NGUYỄN ĐỨC