Bảo vệ, giữ gìn môi trường sống xanh, sạch, đẹp! Đó là nghĩa vụ và trách nhiệm, đồng thời đó cũng là quyền lợi của công dân. Môi trường xanh, sạch, đẹp, ai sẽ được hưởng? Câu trả lời thật đơn giản: Mọi công dân, mỗi thành viên trong cộng đồng dân cư. BR-VT được du khách và dư luận cả nước đánh giá: “Vùng đất, vùng biển có môi trường xanh, sạch, đẹp”, là “Thành phố đáng sống”, nơi có nhiều tuyến đường được bình chọn “Đẹp nhất Việt Nam”. Những đánh giá đó là thực tế, thật đáng vui mừng và tự hào.
Tuy vậy, gần đây - đây đó trên địa bàn BR-VT vẫn còn không ít biểu hiện ý thức kém của một bộ phận công dân trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp. Đó là những biểu hiện trông thấy hàng ngày kém về ý thức, non yếu về trách nhiệm xã hội, không đẹp về nếp sống văn minh, sống không có văn hóa. Dù đây chỉ là “Con sâu làm rầu nồi canh”, nhưng chúng ta không thể không chỉ ra, không thể không lên án.
Đầu tháng 11-2018, đoàn xe tang khởi hành từ TP. Vũng Tàu đi về phía nghĩa trang hoặc đài hỏa táng Long Hương, TP. Bà Rịa. Gần hai chục chiếc xe lớn, bé nối đuôi nhau tiễn đưa người quá cố về nơi an nghỉ cuối cùng. Trên các đoạn đường đoàn xe tang đi qua, không ít bà con, cô bác đã nhường đường, cởi bỏ mũ, kính cẩn nghiêng mình cúi chào một linh hồn vĩnh biệt cõi tạm. Hình ảnh đẹp ấy, thật đáng nhớ, đáng ghi nhận về nếp sống văn hóa của vùng đất, vùng biển du lịch BR-VT. Tuy nhiên, trong cái đẹp đáng trân trọng ấy có một cử chỉ phản cảm, rất không đẹp, đó là gia chủ đoàn xe tang rải nhiều vàng mã xuống đường, kéo dài cả mấy km, ước tính khối lượng vàng mã vung vãi hôm đó, nếu tính thành tiền sẽ lên con số triệu. Hệ lụy tai hại của hành vi này, đường ngập vàng mã, gió thổi tung mù mịt hàng chục kg giấy vụn xanh, đỏ, vàng, tiền âm phủ rất mất vệ sinh, gây khó cho người đi đường. Có khi vì vàng mã, tai nạn cho người tham gia giao thông bằng xe đạp, xe gắn máy rất dễ xảy ra.
Chính quyền và cơ quan môi trường TP. Vũng Tàu thông báo một số hộ dân tại phường 12, phường 11 và phường 2… trong 2 tháng 10 và 11-2018 đã lén lút xả chất thải ra môi trường, bị lập biên bản xử phạt nhiều triệu đồng. Chất thải mà họ xả ra là bùn và phân hữu cơ, nước bẩn, rác thải, xà bần. Địa điểm xả thải là các bãi đất trống, mặt bằng một số công trình xây dựng. Thời gian xả thải thường diễn ra vào ban đêm, buổi trưa, những lúc không có lực lượng chức năng tuần tra. Việc làm lén lút của họ, không có gì khác hơn, theo cách nói dân gian là thói ích kỷ: “Xúc cái dơ bẩn, hôi hám nhà mình đổ vào nhà người!”.
Một số hộ dân ở các huyện, thị trấn, thị xã, thành phố nuôi gà, nuôi heo, nuôi chó, trâu bò… thả rông, phóng uế bừa bãi đường thôn, ngõ phố. Hàng trăm con heo nuôi thành bầy đàn, xả phân thải ra vườn, chung quanh trang trại, gây mùi hôi thối, nhất là thời điểm khí hậu oi bức, đổi gió, thậm chí khơi nguồn chất thải xuống ao hồ, sông suối, gây ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt cộng đồng, gây nguy hại cho bao người!
Hãy nhớ rằng, để có môi trường sống xanh, sạch, đẹp, mọi công dân cần có ý thức tự giác, có nghĩa vụ và trách nhiệm cao trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường. Cơ quan quản lý Nhà nước, chính quyền sở tại kiểm tra, đôn đốc và xử phạt chỉ là biện pháp đặng chẳng đừng và chỉ là xử lý phần ngọn, sao có thể làm xuể, làm thường xuyên, làm tận gốc được. Điều quan trọng, mang tính quyết định chính là ý thức tự giác của người dân. Giữ gìn, bảo vệ môi trường xanh, sạch đẹp, chính là người dân và gia đình họ - chứ không phải ai khác được thụ hưởng.
HẢI VÂN