Gặp mặt doanh nghiệp (DN) đầu xuân mới là một trong hoạt động thường niên của nhiều địa phương trong cả nước. Tại đây, lãnh đạo các tỉnh, thành thường lắng nghe, chia sẻ, cam kết tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi giúp DN phát triển, đồng thời chúc các DN năm mới kinh doanh phát đạt, đóng góp nhiều hơn cho đất nước và xã hội.
Chúc “kinh doanh phát đạt” cũng có nghĩa là chúc đội ngũ DN làm ăn có hiệu quả, giàu có, “phát tài”. Nhìn lại những năm gần đây, số lượng doanh nhân nước ta giàu có tăng lên nhanh chóng, đã có một số tỷ phú USD xuất hiện và rất nhiều người có trong tay ngàn tỷ.
Những ngày đầu năm 2018, báo chí nước ta hoan hỉ đưa tin ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn Masan (MSN),đã được các hãng thông tin kinh tế tài chính quốc tế xác định trở thành tỷ phú USD thứ 3 tại Việt Nam với khối tài sản 1,2 tỷ USD..., sau ông Phạm Nhật Vượng Vingroup và bà Nguyễn Thị Phương Thảo VietJet.
MSN là một trong những tập đoàn tư nhân đa ngành hàng đầu trên sàn chứng khoán Việt. Vốn hóa của Masan hiện đạt gần 100 ngàn tỷ đồng. Tập đoàn này kinh doanh các lĩnh vực thức ăn chăn nuôi (Proconco, Anco), hàng tiêu dùng (Omachi, Chinsu, Vinacafe,...), khoáng sản (mỏ núi Pháo), ngân hàng (Techcombank)..., Thông qua Masan Corp-doanh nghiệp đang trực tiếp và gián tiếp nắm giữ 50% cổ phần của Masan Group, ông Nguyễn Đăng Quang được xem là cổ đông chính của MSN và có khối tài sản nói trên.
Các chuyên gia kinh tế, tài chính và giới truyền thông cho rằng đây là một tin vui bởi nước ta có thêm một tỉ phú đôla nữa được công bố công khai, công việc kinh doanh của tỉ phí này diễn ra minh bạch, lợi nhuận làm ra là kết quả của một quá trình cạnh tranh và nỗ lực kinh doanh, đồng tiền của ông là “đồng tiền của mồ hôi nước mắt” và thu nhập của ông là rõ ràng, có thể kiểm tra được.
Nhìn lại thời gian qua, trong khi hầu hết các DN lớn tuổi đề cao tiêu chí thà phát triển chậm mà chắc còn hơn đi nhanh mà chông chênh, thì không ít DN trẻ thường đặt cho mình những mục tiêu khá lớn trong thời gian ngắn. Tâm lý sốt ruột, nóng vội và khát vọng phát triển thật nhanh, giàu thật sớm là điểm chung dễ nhận thấy trong số DN trẻ ấy. Chỉ trong vài năm, -thậm chí vài tháng ngắn ngủi, đã có những “tiểu công ty” trở thành những DN, tập đoàn hoành tráng, những giám đốc “thường thường bậc trung” bỗng lột xác trở thành những “tổng giám đốc”, “chủ tịch tập đoàn” quí phái, đường bệ, nắm giữ hàng trăm triệu USD tài sản qua bất động sản, cổ phiếu, tiền mặt... Thế nhưng, trong khi các ông, bà Phạm Nhật Vượng, Nguyễn Thị Phương Thảo, Nguyễn Đăng Quang có thể chứng minh được vì sao họ có ngần ấy tài sản, thì những “đại gia” đột ngột phất lên này không thể chứng minh được tài sản mà họ có, thậm chí họ còn sợ người ta biết được dấu vết hay nguồn gốc của đồng tiền. Điều đó khiến dư luận ngờ rằng những “đại gia” này làm giàu bằng những con đường không rõ ràng, minh bạch.
Thị trường còn “hoang sơ” và đầy tiềm năng ở Việt Nam hiện nay, cộng thêm nỗ lực vượt bậc của chính những DN đang tràn đầy khát vọng, có thể cho phép tin tưởng vào sự phát triển nhanh chóng và triển vọng sáng sủa của họ. Nhưng không hiếm trong số đó, sự phát triển đột biến là nhờ “đi đường tắt”, những lối đi không mấy chính đáng và an toàn.
Trong kinh doanh, việc nắm bắt cơ hội là rất quan trọng, cũng là một cách thể hiện năng lực của DN. Cố thủ mãi trong cái vỏ tiêu chí an toàn mà không biết mạo hiểm và liều lĩnh thì khó có thể thành công. Tuy nhiên, có cơ hội phát triển nhanh cũng làm cho nhiều DN trẻ dễ đánh mất chính mình, không kịp chín chắn về nhận thức để nhìn thế giới chung quanh một cách tỉnh táo. Vì vậy, bên cạnh bài học thành công của các DN thành đạt, được xã hội thừa nhận, tôn vinh-như các tỷ phú Phạm Nhật Vượng, Nguyễn Thị Phương Thảo, Nguyễn Đăng Quang, các DN cũng rất cần lưu tâm đến lời chúc từ những chuyên gia và các nhà quản lý: Chúc các DN giàu lên bằng chính năng lực của mình mà không cần dựa vào những mối quan hệ; Biết vươn tới chuẩn mực quốc tế, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội và đặc biệt ý thức thượng tôn pháp luật, giữ gìn uy tín, đạo đức kinh doanh.
NGUYỄN TRIỆU HẢI